تحقیق در مورد عبرت و تربیت در قرآن و نهج
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 15 صفحه
قسمتی از متن .doc :
عبرت و تربیت در قرآن و نهجالبلاغه
.
منابع عبرت و شیوههاى عبرتآموزى عبرتها به وسعت دنیا گسترده است. هر پدیده، آیهاى از آیات الهى است و پیامى دربردارد. هر کس دیدهاى عبرت بین داشته باشد، مىتواند از لابلاى پدیدهها، پیامها را دریابد. براى آگاهى و بیدارى انسان هشدارها داده شده است و عبرتها بىپرده و آشکار رخ نمودهاند. به فرموده امیرالمؤمنین(ع)، اگر انسان چشم باز کند و ببیند، وسایل بینایى او فراهم است، و اگر گوش شنوا داشته باشد، سخنان حق گفته شده است و اگر اهل هدایت باشد، وسایل هدایت فراهم است: وَلَقَدْ بُصِّرْتُمْ اِنْ اَبْصَرْتُمْ، وَ أُسْمِعْتُمْ اِنْ سَمِعْتُمْ، وَ هُدِیتُم اِنِ اهْتَدَیْتُمْ، وَبِحَقٍّ اَقُولُ لَکُمْ: لَقَدْ جاهَرَتْکُمُ الْعِبَرُ وَ زُجِرْتُمْ بِما فیهِ مُزْدَجَرٌ.23 آن حقایق را به شما نیزنشان دادند، ولى دیدن نخواستید و به گوش شما رسانیدند، ولى شنیدن نخواستید، شما را راه نمودند، ولى رهیافتن نخواستید، براستى مىگویم که عبرتها و اندرزها بر شما آشکار بود و از آنچه مىباید دورى جویید شما را منع کردند . ولى افسوس که از این همه منابع عبرتآموز، اندکى از مردم پند مىگیرند و بخش عظیمى از مردم چشم عبرتبین ندارند و همچنان در شهوات نفس و غفلتها گرفتارند: مَا اَکْثَرُ العِبَرُ وَ اَقَلُّ الاِعْتِبَارُ.24 عبرتها چه بسیارند و عبرت گیرچه کم! در این بخش به مهمترین منابع و شیوههاى عبرتآموزى اشاره مىکنیم. و پیش از آن، ذکر این نکته را لازم مىدانیم که منابع عبرت و شیوههاى عبرتآموزى، دو مبحث جداگانه است و هر کدام بحث مستقلى دارد، ولى با توجه به اینکه این دو مبحث بسیار به هم نزدیک هستند و شناخت هر منبع، اتخاذِ روشى را به دنبال دارد،این دو را در یک مبحث ذکرمى کنیم: الف. دنیا، سراى عبرت یک نگاه عموعى به دنیا و ویژگیها و سنتهاى حاکم بر آن، جداى از وقایع تاریخى، پندهاى فراوانى به انسان مىدهد. قوانینى بر دنیا حاکم است که هر یک مىتواند درس عبرتى براى انسان باشد. شناخت دنیا و آشنایى با خصوصیات آن، تأثیر قابل ملاحظهاى در سلوک و رفتار فراگیرنده مىگذارد. شاید امیرالمؤمنین(ع)، تنها کسى باشد که به طور جامع به توصیف ابعاد و ویژگیهاى مختلف دنیا پرداخته و به قصد تأثیرگذارى و عبرتدهى از آن سخن گفته است، تعابیر، تشبیهات و تمثیلات گوناگونى که در باب دنیا، در کلام على(ع) وجود دارد، همه حاکى از همین مطلب است. تعابیرى چون: «اَلدُّنْیَا دارٌ مُنِىَ لَهَا الفَنَاءُ25 ...»، «اَلدُّنْیَا دَارُ فَنَاءٍ و عَنَاءٍ و غِیَرٍ و عِبَرٍ...26»، «[الدنیا] دَارُ حَرْبٍ وَ سَلْبٍ وَ نَهْبٍ وَعَطْبٍ...27»، «اِنّهَا دَارُ شُخُوصٍ و مَحَلَّةُ تَنْغِیصٍ28...»، «دارٌ بِالْبَلاَءِ مَحْفُوفَةٌ29...»، «مَثَلُ الدُّنْیَا کَمَثَلِ الحَیَّةِ30...»، و صدها تعبیر دیگر، همه درصددِ دادن شناختِ عبرتآموز به انسانهاست. چنانچه گذشت، خود حضرت، پس از توصیههاى فراوان در ابعاد گوناگون به فرزندش امام مجتبى(ع)، هدف خود را از این همه سفارش چنین بیان مىفرماید: یَا بُنَىَّ اِنّى قَدْ انْبَأتُکَ عَنِ الدُّنْیَا وَ حَالِهَا، وَ زَوَالِهَا وَ انْتِقَالِهَا وَ أنْبَاْتُکَ عَنِ الآخِرَةِ وَ مَا اَعَدَّ لِأهْلِهَا فِیهَا وَ ضَرَبْتُ لَکَ فِیهِمَا الأمْثَالُ، لِتَعْتَبِرَ بِهَا وَ تَحْذُوَ عَلَیْهَا.31 پسر عزیزم! من تورا از دنیا و تحولات گوناگونش و نابودى ودست به دست گردیدنش آگاه کردم و از آخرت و آنچه براى انسانها در آنجا فراهم است اطلاع دادم و براى تو از هر دو مثال زدم تا به آن پندپذیرى و براساس آن در زندگى گام بردارى. طبق این کلام، دادن این شناخت در مورد دنیا و آخرت به این دلیل است که فراگیرنده از آن عبرت بگیرد و مسیر زندگى را بر آن اساس پایهگذارى کند. بنابراین یکى از شیوههاى عبرتآموزى، توصیف دنیا و بیان ویژگیها و سنتهاى رایج آن براى فراگیرنده است. ب. تاریخ، مدرسه عبرتآموزى تاریخ و حوادث مختلف آن، از ابتداى آفرینش تاکنون، از مهمترین و اصلىترین منابع عبرتآموزى است که در منابع اسلامى به صورت گستردهاى به آن اشاره شده است. بخش عظیمى از آیات قرآن، ذکر مباحث تاریخى در قالب داستان، قصه و خاطره تاریخى است و همه اینها با هدف پندآموزى و عبرتدهى به مخاطبان صورت گرفته است. زیرا غالبا پس از ذکر هر قصه یا جریان تاریخى، به این هدف اشاره شده است. مثلاً، پس از ذکر داستان حضرت یوسف(ع)، به عنوان نتیجه تربیتى آن، چنین مىفرماید: «لَقَدْ کَانَ فِى قِصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لاُِولِى الاَلْبَابِ، مَا کَانَ حَدِیثا یُفْتَرى وَ لکِنْ تَصْدِیقَ الّذِىَ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ تَفْصِیلَ کُلِّ شَىءٍ وَ هُدَىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ یُؤمِنُونَ.32 در سرگذشت آنها درس عبرتى براى صاحبان اندیشه بود! اینها داستان دروغین نبود؛ بلکه وحى آسمانى است، و هماهنگ است با آنچه پیشروى او (از کتاب آسمانى پیشین) قرار دارد، و شرح هر چیزى (که پایه سعادت انسان است)؛ و هدایت و رحمتى است براى گروهى که ایمان مىآورند! در این آیه شریفه به چند مطلب اشاره شده است: 1. غرض از ذکر این داستان، عبرتها و پندهایى است که در آن نهفته است. داستان فوق آیینهاى است که مىتوان در آن عوامل پیروزى و شکست، کامیابى و ناکامى، خوشبختى و بدبختى، سربلندى و ذلت و خلاصه آنچه در زندگى انسان ارزشمند و یا بىارزش است، را دید، آیینهاى که عصاره تمام تجربیات اقوام پیشین و رهبران بزرگ در آن به چشم مىخورد و مشاهده آن، عمر کوتاه مدتِ هر انسانى را به اندازه عمرِ تمام بشریت طولانى مىکند. 2. داستان فوق بیان واقعیتهاست و از آمیختگى با دروغ و افتراء منزه است. 3. تنها صاحبان عقل و اندیشه هستند که توانایى مشاهده این نقوش عبرت را بر صفحه این آیینه عجیب دارند. 4. هر آنچه انسان به آن نیاز دارد و در سعادت و تکامل او دخیل است، در این آیات آمده است و به همین دلیل، مایه هدایت و رحمت براى همه کسانى است که ایمان مىآورند.33 نمونه این نوع نتیجهگیرى در جاى جاى قرآن کریم به چشم مىخورد. امیرالمؤمنین(ع) نیز در نهجالبلاغه، بخش عظیمى از تلاش خود را به بیان عبرتهاى تاریخى اختصاص داده است. به عنوان نمونه به چند مورد اشاره مىشود: ـ وَ اِنَّ لَکُمْ فِى القُرُونِ السَّالِفَةِ لَعِبَرةٌ. اَیْنَ العَمَالِقَةُ وَ ابْنَاءُ العَمَالِقَةِ، اَیْنَ الْفَرَاعِنَةُ وَ اَبْنَاءُ الفَرَاعِنَةُ.34 همانا در قرنهاى گذشته براى شماعبرتى است، عمالقه (پادشاهان حجاز و یمن) و فرزندانشان کجا رفتند؟ فرعونها و فرزندانشان کجایند؟ واعْتَبِروا بِمَا قَدْ رَأَیْتُمْ مِنْ مَصَارِعِ الْقُرُونِ قَبْلَکُمْ، قَدْ تَزَایَلَتْ اَوْ صَالُهُمْ، وَزَالَتْ أَبْصَارُهُمْ وَأَسْمَاعُهُمْ، وَذَهَبَ شَرَفُهُمْ وَعِزُّهُم.35 ـ و از آنچه برگذشتگان شما رفت عبرت گیرید که چگونه بندبند اعضاى بدنشان از هم گسست، چشم و گوششان نابود شد و شرف و شکوهشان از خاطرهها محو گردید.
سایر محصولات :
تحقیق در مورد عبرت و تربیت در قرآن و نهج
تحقیق در مورد...
مقاله اقتصاد کلانمقاله اقتصاد کلان...
پارانشیم پهن برگانپارانشیم پهن برگان...
تحقیق در مورد طلا و اثرات آن بر سلامتیتحقیق در مورد طلا و اثرات...
تاثیر آلودگی بر گیاهانتاثیر آلودگی بر گیاهان...
اعتماد به نفسwoedاعتماد به نفسwoed...
تحقیق در مورد طیف 7 صتحقیق در مورد طیف 7...
تاثیر آلودگی بر گیاها1تاثیر آلودگی بر گیاها1...
تحقیق در مورد طراحی و تناسب نرمال ترکیبات بتن 9 صتحقیق در مورد طراحی و...
تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روانتاثیر آموزش مهارتهای...
تابعتابع...
تحقیق در مورد طراحی سایت بازدید از تخت جمشید با استفاده از ASP و صفحات HTML 12 صتحقیق در مورد...
مقاله اقتصاد کشاورزی 41 صمقاله اقتصاد...
تحقیق در مورد صنایع خراسان 12صتحقیق در مورد صنایع خراسان 12ص...
تأثیر انجماد بر کیفیت مواد غذاییتأثیر انجماد بر...
مقاله افت تحصیلیمقاله افت تحصیلی...
تحقیق در مورد ضرورت تبیین تعلیم و تربیت اسلامیتحقیق در مورد ضرورت تبیین تعلیم و...
پروژه پاورپوینت معماری معاصر با موضوع گذری بر سبک معماری_های تکپروژه پاورپوینت معماری...
تآثیر سردخانه بر روی مواد غداییتآثیر سردخانه بر روی مواد غدایی...
مقاله اطلاعاتی دربارة سازمان بین المللی استاندارد ISOمقاله اطلاعاتی دربارة سازمان...
تحقیق در مورد صنایع خراسان 12صتحقیق در مورد صنایع...
بیوشیمیبیوشیمی...
مقاله اطلاعات ناتوانیمقاله اطلاعات ناتوانی...
تحقیق در مورد صلح حدیبیة 12 صتحقیق در مورد صلح حدیبیة 12 ص...
بیمهرگانبیمهرگان...
مقاله اطلاعات خام Dataمقاله اطلاعات خام...
تحقیق در مورد صبرتحقیق در مورد صبر...
مقاله اصول پایه در طراحی بسته بندی 57 صمقاله اصول پایه در...
بیماریهای گاوی 1بیماریهای گاوی 1...
تحقیق در مورد شیمی تجزیهتحقیق در مورد شیمی تجزیه...
مقاله اصول و روشهای تربیت در اسلاممقاله اصول و روشهای تربیت در...
بیماریهای متابولیکی گاو شیریبیماریهای متابولیکی گاو شیری...
تحقیق در مورد شیمی نظریتحقیق در مورد شیمی نظری...
مقاله اصول طراحی در معادنمقاله اصول طراحی در معادن...
بیماری های مشترک بین انسان وحیوانبیماری های مشترک بین...
تحقیق در مورد شیمی کوانتومیتحقیق در مورد شیمی کوانتومی...
مقاله اصول سرپرستی فـروشمقاله اصول سرپرستی...
بیماری آنفلوانزای مرغیبیماری آنفلوانزای مرغی...
تحقیق در مورد شیمی سبز چیستتحقیق در مورد شیمی سبز...
مقاله اصول VPNمقاله اصول VPN...
تحقیق در مورد شیمی تجزیهتحقیق در مورد شیمی...
مقاله اصلاح ساختار چایکاری و چایسازی با استفاده از تکنولوژی نوینمقاله اصلاح ساختار چایکاری و...
بگذاریم حیوانات زندگی کنندبگذاریم حیوانات زندگی...
تحقیق در مورد شیراز زبان تخصصیتحقیق در مورد شیراز...
بیولوژی میتوکندریبیولوژی میتوکندری...
تحقیق در مورد شوینده‌ها و محیط زیست 12 صتحقیق در مورد شوینده‌ها و محیط...
مقاله اشتغالمقاله اشتغال...
بیماری های طیوربیماری های طیور...
مقاله اشاره ای بر اصول نظری گسترش سیلابمقاله اشاره ای بر اصول...
تحقیق در مورد قارچ 78 صتحقیق در مورد قاره آسیا
تحقیق در مورد فیزیک و فلسفه 34 ص
تحقیق در مورد قاجـاریه کم
تحقیق در مورد فیزیولوژی بالینی 25 ص
GPS چگونه کار می کند؟
تحقیق در مورد کودتای 28 مرداد
تحقیق در مورد کربن
تحقیق در مورد نقش دین در کاهش جرایم 11 ص
تحقیق در مورد روغن زیتون
تحقیق در مورد شبدر قرمز
تحقیق در مورد علم اخلاق 28 ص
تحقیق در مورد چاپ افست
تحقیق در مورد تفسیر سوره ملک
تحقیق در مورد روانشناسی تحقیق ، تربیت کردن (برقراری نظم ، انضباط و مقررات)
کلمات کلیدی :هاى عبرrlm آموزى چشم مىrlm خورد درس عبرى براى ایمان مىrlm آورند عبرrlm آموزى شیوهrlm هاى هاى عبرrlm raquo laquo اشاره شده بخش عظیمى مىrlm فرماید عبرrlm دهى laquo اَلدُّنْیَا مىrlm آورند مىrlm عبرrlm laquo انسان منابع داسان آموزى
